ئۇيغۇرچە

ئۇيغۇرچە يازمىلار

چېقىۋېتىلگەن ئۆي: ئۇيغۇرلارنىڭ ئۆي-زىمىندىن مەھرۇم بولۇش ئازابى

ئانا يۇرتۇڭ ئامان بولسا، رەڭگى رويىڭ سامان بولماس – ئۇيغۇر خەلق ماقال-تەمسىلى ھەرقتىم گوللاندىيەنىڭ گۈزەل باغ باراۋانلىق داچا ئۆيلىرنى كۆرگەندە خىتاي ئىشغالىيتى ئاستىدىكى شەرقى تۈركىستاننىڭ ئۇچتۇرپان ناھيىسىدىكى مەن تۇغۇلۇپ چوڭ بولغان ئالدى-ئارقا پىشايۋانلىق ساراي ئۆيلەر ۋە بۇ ئۆيلەرنىڭ ئارقىسىدكى ئۈچ مو چوڭلۇقتىكى گۈزەل باغلار كۆز ئالدىمدا نامايەن بولىدۇ. رەھمەتلىك بۇۋام، يەنى دادامنىڭ دادىسى خۇدابەردى نىيازنىڭ …

چېقىۋېتىلگەن ئۆي: ئۇيغۇرلارنىڭ ئۆي-زىمىندىن مەھرۇم بولۇش ئازابى Read More »

دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ رەئىسى تۇرغۇنجان ئالاۋۇدىنغا ئۇچۇق خەت

3-قېتىملىق شەرقىي تۈركىستان مىللىي كېڭىشىدە مىللەتكە جاۋاب بېرىشكە تېگىشلىك مۇھىم سۇئاللار ئەلنىڭ كۆزى ئەللىك – ئۇيغۇر خەلق ماقال-تەمسىلى 2025-يىلى 4-ئاينىڭ 18-كۈنى دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيى تور تېلېۋىزىيەسىدە، بۇ يىل 5-ئاينىڭ 23-كۈنىدىن 25-كۈنىگىچە گېرمانىيەنىڭ مىيۇنخېن شەھىرىدە «3-قېتىملىق شەرقىي تۈركىستان مىللىي كېڭىشى» ئېچىلىدىغانلىقى ھەققىدە بايانات بەردى. دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىغا يېڭىدىن رەئىس بولغان تۇرغۇنجان ئالاۋۇدىن رەھبەرلىكىدە ئېچىلماقچى بولغان بۇ …

دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ رەئىسى تۇرغۇنجان ئالاۋۇدىنغا ئۇچۇق خەت Read More »

گوللاندىيەدىكى ئىپتار پائالىيىتى: ئۇيغۇرلار ئۈچۈن سىياسىي قوللاش ئىشىكلىرىنىڭ كېڭىيشى

ئالدىنقى ھەپتە يەنى 2025-يىلى 3-ئاينىڭ 16-كۈنى ياۋرۇپا شەرقىي تۈركىستان مائارىپ جەمئىيىتى تەرىپىدىن ئۇيۇشتۇرۇلغان ئىپتار پائالىيىتىدە، ئۇيغۇر مەسىلىسىنىڭ گوللاندىيە پارلامېنتىدا تېخىمۇ كۆپ سىياسىي پارتىيەلەرنىڭ كۈچلۈك قوللىشىغا ئېرىشىش، شۇنداقلا پارلامېنتتا ئۇيغۇر مەسىلىسىنى داۋاملىق كۈنتەرتىپكە كەلتۈرۈش ئۈچۈن ھەرىكەت قىلىدىغانلىقنىڭ سىگنالى بېرىلدى. بۇ قېتىملىق ئىپتار پائالىيىتىگە 200 دىن ئارتۇق كىشى قاتناشتى. ئۇلارنىڭ ئىچىدە گوللاندىيەدىكى سىياسىي پارتىيىلەردىن بولغان Denk پارتىيىسىنىڭ …

گوللاندىيەدىكى ئىپتار پائالىيىتى: ئۇيغۇرلار ئۈچۈن سىياسىي قوللاش ئىشىكلىرىنىڭ كېڭىيشى Read More »

شەرقىي تۈركىستان دۆلەت ئارمىيسى: قۇرلۇشتىن يوقىلىشقىچە

1. شەرقى تۈركىستان دۆلەت ئارمىيسىنىڭ قۇرۇلۇشى بۈگۈن 4-ئاينىڭ 8-كۈنى ئۇيغۇر يېقىنقى زامان تارىخىدا ئۇيغۇرلارنى غۇرۇرلاندۇرغان، ئىپتىخارلىق تۇيغۇسىغا چۆمدۈرگەن، شەرقى تۈركىستانلىقلار ئۈچۈن مۇنتىزىم ھەربى كۈچ شەكىللەندۈرگەن تارىخى ئەھمىيەتلىك بىر كۈن. يەنى 1945-يىلى 4-ئاينىڭ 8-كۈنى غۇلجىدا شەرقىي تۈركىستان دۆلەت ئارمىيسنىڭ قۇرۇلغان خاتىرە كۈنىدۇر. 20-ئەسىرنىڭ باشلىرىدىن تارتىپ ئوتتۇرلىرىغىچە دۇنيانىڭ سىياسي ئاتمۇسفىراسىدا يۈزبەرگەن كەسكىن سىياسى داۋالغۇشلار شەرقى تۈركىستانغىمۇ كۈچلۈك …

شەرقىي تۈركىستان دۆلەت ئارمىيسى: قۇرلۇشتىن يوقىلىشقىچە Read More »

ئۇيغۇر يېقىنقى زامان تارىخدىكى دەۋىر بۆلگۈچ ئىنقىلاپ -بارىن ئىنقىلاپى

يا مۇستەقىللىق يا ئۈلۈم- خاتىرەمدىن بۈگۈن 4-ئاينىڭ 5-كۈنى ،بۇنىڭدىن 35 يىل ئىلگىركى بۈگۈنكى كۈندە يەنى 1990-يىلى 4-ئاينىڭ 5-كۈنى خىتاي ئىشخالىيتىدىكى شەرقى تۈركىستاننىڭ بارىن يېزىسىدا بارىن ئىنقىلابى پارتىلغان كۈن. بۇ كۈن باتۇر، قەھىرىمان ئۇيغۇر خەلقىنىڭ خىتاي تاجاۋۇزچىللىرىغا مۇستەملىكە بولۇشنى خالىمايدىغانلىقىنى، ئازاتلىق، مۇستەقىللىق ئۈچۈن داۋاملىق كۈرەش قىلىدىغانلىقنىڭ سىگنالىنى بەرگەن كۈن، شۇنداقلا دۇنياغا <<بىزتېخى  ھايات، بىزگە ھۆرلۈك كېرەك>> دىگەن ساداسىنى ياڭراتقان …

ئۇيغۇر يېقىنقى زامان تارىخدىكى دەۋىر بۆلگۈچ ئىنقىلاپ -بارىن ئىنقىلاپى Read More »

دەرنەكچىلىككە بەنت بۇلامدۇق ياكى ئىسلاھاتقا يۈزلىنمەدۇق؟

ئەلنىڭ ھۈكۈمى لىللا- ئۇيغۇر خەلق ماقال-تەمسىلى 2025-يىلى 2-ئاينىڭ 18-كۈنى جامائەت ئەربابى ئابدۇقادىر ياپچان ھىدايىتۇللا ئوغۇزخاننىڭ جىنسى پاراكەندىچىلكى ھەققىدە كەسكىن بايانات ئېلان قىلىپ، ھىدايىتۇللا ئوغۇزخاننىڭ دەرھال ئىستىپا بىرىشىنى ۋە يېڭىدىن بىر رەھبەرلىك كوللېكتىپىنى بارلىققا كەلتۈرۈشىنى جاكارلىغان ئىدى. بۇ بايانات ئېلان قىلىنىپلا،  شۇ كۈنى كەچتە خەلقئارا تەشكىلاتلار بىرلىكى تەپتىش ھەيئىتى ئىچكى قىسىمدا يىغىن ئېچىپ، تەپتىش ھەيئىتىنىڭ ئىلگىركى …

دەرنەكچىلىككە بەنت بۇلامدۇق ياكى ئىسلاھاتقا يۈزلىنمەدۇق؟ Read More »

دۇنيا ئانا تىل كۈنى ۋە يۇقىلىش خەۋپىگە دۇچ كەلگەن ئۇيغۇرتىلى

تىل بىر مىللەتنىڭ مەۋجۇتلىقىنىڭ مۇھىم ئامىللىردىن بىرسى- خاتىرەمدىن 1999-يىلى 17-نويابىر بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى پەن-مائارىپ ۋە مەدەنىيەت مەھكىمسى يىغىن ئېچىپ 2-ئاينىڭ 21-كۈننى «دۇنيا ئانا تىل كۈنى»  قىلىپ بىكىتكەن. دۇنيا ئانا تىل كۈنىنىڭ ئەسلى نامى ئانا تىل ھەرىكىتى كۈنىدۇر. بۇ كۈن ئەسلىدە بېنگال تىلىنى قوغداش يولىدا ساقچىلارنىڭ ئوقىدا قۇربان بولغان ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىنى خاتىرىلەش كۈنى بولۇپ كەلگەن. …

دۇنيا ئانا تىل كۈنى ۋە يۇقىلىش خەۋپىگە دۇچ كەلگەن ئۇيغۇرتىلى Read More »

يەھۇدى قىرغىنچىلىقىنى خاتىرىلەش كۈنىدىن ئۇيغۇر قىرغىنچىلقىغا نەزەر

ناتسىستلار گېرمانىيەسى 1933-يىلدىن 1945-يىلغىچە ئۆز تېرىتۇرىيەسى ۋە گېرمانىيە ئىشغال قىلغان ياۋرۇپانىڭ بەزى جايلىرىدا جازا لاگىرلىرىنى قۇرۇپ، يەھۇدىيلارغا چوڭ قىرغىنچىلىق ئېلىپ بارغان. بۇ جازا لاگېرلارنىڭ ئىچىدە 1940-يىللاردا  پولشانىڭ جەنۇبىدا قۇرۇلغان ئائۇسۋىتىز-بىركېناۋ (Auschwitz-Birkenau) جازا لاگېرى ھازىر خەلىقئارا ئىرقى قىرغنچىلىقنى خاتىرىلەش كۈنىنىڭ سىموۋىلى بۇلۇپ قالدى. بۇ قارار ب د ت غا ئەزا دۆلەتلەرنىڭ ھەممىسىنى يەھۇدى چوڭ قىرغىنچىلىقى قۇربانلىرىنىڭ، …

يەھۇدى قىرغىنچىلىقىنى خاتىرىلەش كۈنىدىن ئۇيغۇر قىرغىنچىلقىغا نەزەر Read More »

«شى جىنپىڭنىڭ يۈزى» گە تۈكۈرۈش ۋە قىساسنىڭ شىرىن تۇيغۇسى

1-ئاينىڭ 20-كۈنى كەچقۇرۇن ئۆيدە تېلىۋىزۇر كۈرۈپ  ئولتۇرسام، خىتاي ھۈكۈمىتىگە قارشى  پائالىيەتلىرىمنى قوللايدىغان بىر گوللاندىيەلىك دوستۇم تېلفۇن قىلىپ، خىتاي ھۈكۈمىتنىڭ  مۇئاۋىن باش مىنىستېرى دىڭ شۆشىياڭنىڭ 1-ئاينىڭ 22- ،23-كۈنى ئىككى كۈن گوللاندىيەدە دۆلەت زىيارىتىدە بۇلدىغانلىقى ھەققىدىكى ئۇچۇرنى يەتكۈزدى. ئاندىن ماڭا ۋاتىسئەپتىن بۇنىڭغا ئالاقىدار ھۈكۈمەت تور بېتىدا ئېلان قىلىغان بىر خەۋەنى يوللاپ  بەردى.  مەن دەرھال توربەتكە كىرىپ  دىڭ …

«شى جىنپىڭنىڭ يۈزى» گە تۈكۈرۈش ۋە قىساسنىڭ شىرىن تۇيغۇسى Read More »

خىتاي مۇئاۋىن باش مىنىستىرى دىڭ شۆشياڭنىڭ گوللاندىيەدىكى زىيارىتى قاتتىق قارشىلىققا ئۇچۇردى

خىتاي مۇئاۋىن باش مىنىستىرى دىڭ شۆشياڭنىڭ 1-ئاينىڭ  22- ۋە 23 – كۈنلىرى گوللاندىيەدە ئېلىپ بارىدىغان ئىككى كۈنلۈك زىيارىتى «ئۇيغۇرلارنى قوللاش تەشكىلاتى» (uyghurs Stichting Support) تەرىپىدىن تەشكىللەنگەن نامايىشتا قاتتىق ئەيىپلەندى. خىتاي مۇئاۋىن باش مىنىستىرى دىڭ شۆشياڭنىڭ 1-ئاينىڭ  22-، 23-كۈنلىرى گوللاندىيەدە زىيارەتتە بۇلۇپ، گوللاندىيە پادىشاسى ۋېليام ئالېكساندىر ۋە گوللاندىيە باش مىنىستىرى دىك سىخوف بىلەن كۈرشىدىغانلىقى خەۋەر قىلىنغان …

خىتاي مۇئاۋىن باش مىنىستىرى دىڭ شۆشياڭنىڭ گوللاندىيەدىكى زىيارىتى قاتتىق قارشىلىققا ئۇچۇردى Read More »